มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ จัดการแสดงโขนชุด ศึกมัยราพณ์ เพื่อเฉลิมพระเกียรติปีแห่งมหามงคลสมัย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระชนมพรรษา ๗ รอบ ๕ ธันวาคม ๒๕๕๔ พร้อมเทคนิคประกอบการแสดงสมัยใหม่ ทั้งยังส่งเสริมให้เยาวชนได้มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมประจำชาติ ร่วมคัดเลือกเป็นนักแสดงตัวเอกรุ่นใหม่ เพื่อร่วมแสดงโขน มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ชุด ศึกมัยราพณ์ โดยได้จัดแถลงข่าว ณ หอประชุมเล็ก ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย เมื่อวันอังคารที่ ๗ มิถุนายน ที่ผ่านมา
ท่านผู้หญิงจรุงจิตต์ ทีขะระ ผู้ช่วยเลขาธิการมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และประธานคณะกรรมการอำนวยการ จัดการแสดงโขน มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ชุด ศึกมัยราพณ์ เปิดเผยว่า ทางมูลนิธิฯ ได้ดำเนินการตามพระราชเสาวนีย์ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้อนุรักษ์ โขน ซึ่งเป็นศิลปะการแสดงชั้นสูงของไทย และเพื่อให้คนรุ่นใหม่ได้มีส่วนร่วมสืบสานศิลปวัฒนธรรมตามแบบประเพณีโบราณที่งดงามเต็มรูปแบบ ที่ผ่านมามูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ได้จัดการแสดงโขน เรื่อง รามเกียรติ์ ชุด พรหมาศ เมื่อปี ๒๕๕๒ และ ชุด นางลอย ในปี ๒๕๕๓ จนประสบความสำเร็จและได้รับการเรียกร้องให้เพิ่มรอบสำหรับผู้ที่พลาดชมการแสดงในครั้งนั้น
ในปี ๒๕๕๔ นี้ คณะกรรมการฯ ได้น้อมรับพระราชเสาวนีย์มาดำเนินงาน โดยทรงมีพระราชวินิจฉัยเลือกบทโขนชุด มัยราพณ์สะกดทัพ ของกรมศิลปากรมาเป็นหลักในการแสดง แต่ได้ปรับปรุงเพิ่มเติมให้มีความสนุกสนานงดงาม ควบคุมการแสดงโดย อาจารย์ประเมษฐ์ บุณยะชัย อีกทั้งนำการรำหน้าพาทย์สำคัญหลายเพลง ที่ครูอาจารย์รักษาไว้และไม่ค่อยได้เห็นบ่อยนัก มาประกอบการแสดงในครั้งนี้ด้วย โดยเฉพาะเพลงดำเนินพราหมณ์ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๗ รอบ ๕ ธันวาคม ๒๕๕๔
การแสดงโขน ชุด ศึกมัยราพณ์ ครั้งนี้ ทางคณะกรรมการฯ ยอมรับว่าเป็นโจทย์ที่ยากมาก เพราะการดำเนินเรื่องประกอบไปด้วยฉากใหญ่ๆ สำคัญหลายฉาก ออกแบบและควบคุมการจัดสร้างฉากและสิ่งของประกอบการแสดงโดย อาจารย์สุดสาคร ชายเสม พร้อมกันนี้ยังใช้เทคนิคพิเศษสำหรับการแสดงสมัยใหม่ เพื่อให้การแสดงตื่นเต้นเร้าใจ และมีอรรถรส วิจิตรสวยงาม เช่น ฉากไฮไลต์หนุมานเนรมิตกายให้ใหญ่โตเพื่ออมพลับพลาที่ประทับของพระราม ซึ่งต้องสร้างประติมากรรมตัวหนุมานที่เนรมิตกายใหญ่โต สูงถึง ๘ เมตร กว้าง ๑๖ เมตร โดยใช้เทคนิคแบบนูนสูงผสมกับนูนต่ำ ประกอบกับเพ้นท์ติ้งแบบจิตรกรรมไทยเป็นฉากหลังให้เกิดความสมบูรณ์ที่สุดด้วย นอกจากนี้ยังมีฉากเขาโสลาศ ที่มัยราพณ์ขึ้นไปกวัดแกว่งกล้องแก้ว จนเกิดเป็นดาวประกายพรึกส่องแสงสว่างไสวเพื่อลวงกองทัพพระรามว่าพ้นราตรีแล้วเคราะห์ของพระรามจะหมดไป ซึ่งก็ต้องอาศัยเรื่องแสงเงาและเทคนิคสมัยใหม่เข้าช่วยเพื่อให้เกิดความสมจริง, ฉากการประกอบพิธีหุงสรรพยาของมัยราพณ์ และยังมีฉากใช้เทคนิคพิเศษอีกหลายฉาก รวมถึงการจัดแสง และเสียง
สำหรับการจัดแสดงโขนแต่ละครั้งไม่ได้จัดแสดงขึ้นมาได้ง่ายๆ ทุกท่านเมื่อได้ชมการแสดงบนเวทีต่างชื่นชมยินดี แต่เบื้องหลังของการจัดแสดงต้องใช้บุคคลากรผู้เชี่ยวชาญและกำลังทรัพย์มาก แต่สิ่งที่น่ายินดีและถือว่าคุ้มค่าคือ การแสดงทุกครั้ง สามารถผลิตและสร้างงานให้เยาวชนรุ่นใหม่ ทั้งช่างปัก ช่างเขียนฉาก ช่างทำหัวโขน ช่างทำเครื่องประดับ การร้อง การรำ รวมถึงการคัดเลือกนักแสดงรุ่นใหม่ เพราะทุกคนพร้อมใจแและตั้งใจทำงานถวายสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ซึ่งสิ่งที่พระองค์ทรงปลาบปลื้มพระราชหฤทัยเป็นอย่างยิ่งของ ทั้ง ๒ ชุดการแสดงที่ผ่านมา คือ สังคมไทยให้ความสนใจและผู้ชมการแสดงมีตั้งแต่รุ่นเยาว์ ไปจนกระทั่งผู้สูงอายุ หรือมาเป็นสถาบันครอบครัว เพื่อชมศิลปะการแสดงชั้นสูงของไทย ก็ทรงหวังว่าในชุด ศึกมัยราพณ์ จะนำความตื่นตาตื่นใจให้กับผู้ชมอีกครั้ง
ด้าน ม.ล.ปิยาภัสร์ ภิรมย์ภักดี กล่าวเพิ่มเติมเกี่ยวกับการคัดเลือกนักแสดงรุ่นใหม่ว่า เพื่อเป็นการสนองพระราชดำริของพระองค์ท่าน ทรงรับสั่งให้เยาวชนที่เรียนนาฏศิลป์รู้สึกภูมิใจในสิ่งที่เล่าเรียน ไม่ใช่รู้สึกว่าไม่รู้จะเรียนอะไรแล้วมาเรียนวิชาเต้นกิน รำกิน อยากให้พวกเขารู้สึกว่าเป็นผู้สืบทอดศิลปะมรดกวัฒนธรรมอันดีงามของชาติ
โขนชุด ศึกมัยราพณ์ นำแสดงโดยศิลปินระดับแนวหน้าจากกองการสังคีต กรมศิลปากร, สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ และวิทยาลัยนาฏศิลปกรุงเทพฯ ตามรูปแบบโขนหลวงแต่โบราณ ทั้งลีลาท่ารำ การขับร้อง การพากย์และการบรรเลงเพลงปี่พาทย์ นอกจากนี้ยังส่งเสริมให้เยาวชนได้มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมประจำชาติ โดยได้จัดให้มีการคัดเลือกนักแสดงตัวเอกรุ่นใหม่ ในบทนักแสดง พระ, นาง, ยักษ์ และลิง ซึ่งผู้เข้ารับการคัดเลือกทั้งหมดเป็นนักเรียน นักศึกษา จากวิทยาลัยนาฏศิลป์และสถาบันการศึกษาทั่วประเทศ เพื่อร่วมแสดงในครั้งนี้ด้วย
การแสดงโขนของมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ชุด ศึกมัยราพณ์ จัดแสดง ระหว่างวันที่ ๑๕ - ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๕๔ ณ หอประชุมใหญ่ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย ผู้สนใจซื้อบัตรเข้าชมได้ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไปที่ เคาน์เตอร์ไทยทิคเก็ต เมเจอร์ ทุกสาขา ราคา ๔๐๐, ๖oo, ๘oo, ๑,๐๐๐ และ ๑,๕๐๐ บาท พิเศษรอบนักเรียน นักศึกษา ราคา ๑๐๐ บาท สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม โทร. ๐๒-๒๖๒-๓๔๕๖ หรือดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่www.khonperformance.com
|
